Enkele kilometers uit de Friese kust liggen de beroemde kazematten van Kornwerderzand op de Afsluitdijk. Het is de enige plek in Europa waar in de meidagen van 1940 de Duitse Blitzkrieg vastliep. Slechts 225 Nederlandse soldaten wisten zo’n 17.000 Duitsers tegen te houden. Deze fietsroute voert u langs zowel de Wonsstelling en de stelling Kornwerderzand.
Kazematten
Door de aanleg van de Afsluitdijk werden de marinebasis in Den Helder en Vesting Holland kwetsbaar voor een aanval over land vanuit het (noord)oosten. Voor de bescherming van ‘Vesting Holland’ wil het departement van Oorlog dan ook dat er extra versterkingen op de Afsluitdijk bij de spuisluizen komen. Om deze reden zijn de vestingwerken, de kazematten, gebouwd. Zowel op Kornwerderzand als bij Den Oever.
De Wonsstelling
Het ontwerp is van de Genie en bestaat uit verspreid liggende kazematten met elk een aparte functie. Voor de verdedigingswerken op de Afsluitdijk lag op het Friese vasteland de Wonsstelling. Deze stelling liep van de zuidrand van Makkum langs de Melkvaart, de oostrand van Wons en langs de Gooiumervaart naar de oostrand van Zurich. De totale lengte bedroeg ongeveer 7 kilometer. De Wonsstelling bestond uit eenvoudige veldversterkingen gebouwd van hout en aarde. In de meidagen moesten de Duitsers voorbij beide stellingen komen om de Afsluitdijk in te nemen. De Wonsstelling viel, maar Stelling Kornwerderzand hield – als enige Nederlandse verdedigingslinie – stand tot de capitulatie.
Kazemattenmuseum
In Kornwerderzand vind staat nu het Kazemattenmuseum. Om hier te komen fietst u tussen de knooppunten 52 en 59 een stukje de Afsluitdijk op tot aan Kornwerderzand.
